Als je verschillende soorten voer bekijkt, zoals droge brokjes, natvoer (blik of kuipjes) of zelfs vers vlees is een van de eerste dingen die opvallen het grote verschil in vochtgehalte. Dat maakt het tegelijk heel lastig om op een eerlijke manier te beoordelen welk voer meer voedingsstoffen levert.
Waarom is het zo lastig om voer direct te vergelijken?
Het grootste probleem bij het vergelijken van verschillende soorten voer is het aanzienlijke verschil in vochtgehalte. Natvoer bevat veel vocht, vaak tussen de 70% en 85%, terwijl brokjes doorgaans slechts 7% tot 10% vocht bevatten. Als je puur naar het gewicht kijkt, lijkt het alsof je met natvoer veel meer voeding geeft. Echter, een groot deel van dat gewicht is water en draagt niet direct bij aan de voedingsstoffen die je kat nodig heeft. Echter is vocht wel enorm belangrijk voor katten.
De percentages van voedingsstoffen op het etiket worden meestal gegeven op basis van het ‘as fed’ gehalte (als gevoerd). Dat is inclusief het vocht. Dit kan misleidend zijn als je voer met een verschillende vochtgehaltes wilt vergelijken. Een product met een lager percentage eiwit op het etiket kan, na correctie voor het watergehalte, in werkelijkheid meer eiwit bevatten dan een ander product.
Kattenvoer vergelijken op basis van droge stof
Om een eerlijke vergelijking te maken, moeten we het vocht uit de voeding halen en kijken naar de droge stof. De droge stof is simpelweg het voer zonder het water; het is de daadwerkelijke hoeveelheid vaste stof in het voer die de voedingsstoffen levert. Door de voedingswaarden van verschillende voeders om te rekenen naar droge stof, kunnen we ze rechtstreeks met elkaar vergelijken, ongeacht hun oorspronkelijke vochtgehalte.
Als je alleen brok geeft raden zullen we aanraden om daarnaast zoveel mogelijk vocht aan te bieden door middel van een keramische drinkfontein of of natvoer.
Hoe bereken je de droge stof en de voedingswaarden op basis van droge stof?
De berekening is eenvoudig:
- Bereken het percentage droge stof: Trek het vochtpercentage dat op het etiket staat af van 100%.
- Percentage droge stof = 100% – Percentage vocht
- Bereken de factor (optioneel, maar handig voor directe vermenigvuldiging): Deel 100% door het percentage droge stof.
- Factor = 100% / Percentage droge stof
- Bereken het percentage van een voedingsstof op basis van droge stof: Deel het gegarandeerde percentage van de voedingsstof (op het etiket) door het percentage droge stof (als decimaal getal) en vermenigvuldig dit met 100%, of vermenigvuldig het percentage van de voedingsstof met de berekende factor.
- Percentage nutriënt op droge stof = (Percentage nutriënt op etiket / Percentage droge stof) x 100
- Of: Percentage nutriënt op droge stof = Percentage nutriënt op etiket x Factor
Voorbeeld berekeningen maken het duidelijk
Laten we twee soorten kattenvoer vergelijken:
- Brokken A: Ruw eiwit 38%, Vocht 9%
- Droge stof = 100% – 9% = 91%
- Factor = 100% / 91% = 1,0989
- Ruw eiwit in droge stof = 38% x 1,0989 = 41,76%
- Natvoer B: Ruw eiwit 10,8%, Vocht 79%
- Droge stof = 100% – 79% = 21%
- Factor = 100% / 21% = 4,7619
- Ruw eiwit in droge stof = 10,8% x 4,7619 = 51,43%
Zoals je ziet, hoewel het ruw eiwitpercentage op de verpakking van natvoer B (10,8%) veel lager lijkt dan dat van brokken A (38%), bevat natvoer B in werkelijkheid een hoger percentage ruw eiwit in de droge materie (51,43%) dan brokken A (41,76%).
Nog een voorbeeld:
- Natvoer: 8% ruw eiwit, 80% vocht (dus 20% droge stof)
- Ruw eiwit op droge stof = (8% / 20%) x 100% = 40%
- Brokjes: 26% ruw eiwit, 10% vocht (dus 90% droge stof)
- Ruw eiwit op droge stof = (26% / 90%) x 100% = ongeveer 28,9%
Dit laat zien dat het natvoer in dit voorbeeld op basis van droge stof zelfs meer eiwit bevat dan de brokjes.
Waarom is vergelijken op basis van droge stof belangrijk?
Door de voedingswaarden te vergelijken op basis van droge stof, krijg je een veel nauwkeuriger en eerlijker beeld van wat je je huisdier daadwerkelijk voert. Dit is vooral belangrijk als je:
- Het eiwitgehalte van verschillende voeders wil vergelijken.
- Het vetgehalte wil beoordelen.
- Wilt weten hoeveel koolhydraten of andere nutriënten je huisdier daadwerkelijk binnenkrijgt.
- De kwaliteit van verschillende voeders wil inschatten, los van het water.
- Je verschillende soorten voer objectief met elkaar wilt vergelijken op basis van hun werkelijke voedingswaarde.
- Een beter beeld wil krijgen van hoe geconcentreerd de voedingsstoffen in een bepaald voer zijn.
- Kostenbewust wilt zijn, omdat soms een voer met een hoger vochtgehalte goedkoper per verpakking lijkt, maar per gram werkelijke voedingsstof duurder kan zijn.
- Wilt beoordelen of een voer voldoet aan de specifieke voedingsbehoeften van jouw hond of kat, ongeacht het vochtgehalte.
De droge stof methode is een belangrijke tool die ook door experts in de diervoedingsindustrie wordt gebruikt. Kwaliteitsstandaarden worden vaak uitgedrukt op basis van droge stof.
Belangrijke kanttekening
Hoewel de droge stof een handig hulpmiddel is voor vergelijking, is het belangrijk om ook naar de totale voedingsbehoeften van je dier te kijken, evenals de kwaliteit van de ingrediënten en de verteerbaarheid van het voer. Voor het vergelijken van de daadwerkelijke hoeveelheid energie die je kat uit de macronutriënten haalt, is het energieprofiel een betrouwbaardere methode. De voedingsbehoeften van je huisdier zijn idealiter gerelateerd aan de energie die het voer levert, niet alleen de droge stof.
Conclusie: Word een slimme voerlezer!
Laat je niet misleiden door de percentages op het etiket alleen. Door de voedingswaarden te vergelijken op basis van droge stof, krijg je een veel nauwkeuriger en eerlijker beeld van wat je je geliefde kat daadwerkelijk voert. Deze kennis stelt je in staat om weloverwogen keuzes te maken en het beste voer te selecteren voor de gezondheid en het welzijn van je kat. Of hond natuurlijk.
Gebruik deze kennis en word een nog bewustere en beter geïnformeerde huisdiereigenaar! De volgende keer dat je voor het schap met dierenvoeding staat, onthoud dan de kracht van de droge stof. Het is een eenvoudige manier om door de mist van verschillende vochtgehaltes te prikken en een beter beeld te krijgen van de werkelijke voedingswaarde van het voer dat je overweegt.
Is het berekenen nog lastig? Bekijk ook onze pagina Kattenvoer rekenmachine voor calorieën koolhydraten en droge stof.
Auteur: Arrianne Liefrink van VoerVoorKatten